Rynek pracy i zawody w przyszłości
XXI wiek to czas dynamicznych zmian cywilizacyjnych, gospodarczych i społecznych. Pojawiają się nowe zawody i znikają tradycyjne. Zmiany na rynku pracy generują liczne pytania: jak będzie wyglądała praca w przyszłości? Jak będzie się zmieniała forma zatrudnienia? Jakie zawody powstaną lub przetrwają? I wreszcie, jakie kompetencje zawodowe będą najbardziej potrzebne?
Jakie znaczenie ma pojęcie „zawód przyszłości”?
Zawód przyszłości to bardzo nośna kategoria pojęciowa, która często pojawia się w dyskusjach specjalistów do spraw rynku pracy. Jest także tematem rozmów rodziców młodzieży szkolnej, nauczycieli oraz szkolnych doradców zawodowych. Pomocne w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych przez uczniów mogą być aktualna wiedza i prognozy dotyczące przyszłości pracy. Cyfryzacja, automatyzacja, sztuczna inteligencja to współcześnie czynniki, które najbardziej dynamizują rynek pracy. Warto zaznaczyć, iż pojawiają się także inne ważne trendy, które znajdują swoje odzwierciedlenie w listach tzw. zawodów przyszłości.
Jakie zawody pojawią się na rynku pracy?
Publikowane są różne listy zawodów przyszłości. Jedna z nich to lista „Top 10 zawodów przyszłości w Polsce” według portalu InterviewMe:
1) specjalista z branży IT,
2) biotechnolog,
3) logistyk,
4) inżynier elektrotechnologii,
5) lekarz/pracownik usług medycznych,
6) trener/dietetyk,
7) specjalista ds. finansowych/doradca ds. finansów osobistych,
8) analityk big data/data scientist,
9) grafik komputerowy,
10) pracownik naukowy.
Zaproponowana lista wydaje się uzasadniona, ale też „oswojona”. Ciekawszą propozycją i zdecydowanie bardziej zagadkową jest lista zawodów Digital University. Z podanych propozycji zawodów można wnioskować, że zakłada się jeszcze bardziej dynamiczny postęp technologiczny. Według organizacji edukacyjnej Digital University w ciągu najbliższych ośmiu lat pojawią się na rynku pracy następujące stanowiska:
- twórca organów (będzie polegała na tworzeniu części ciała i organów z komórek macierzystych oraz z tych materiałów, które dopiero przyniesie przyszłość, między innymi za sprawą drukarek 3D),
- przepowiadacz trzęsień ziemi,
- inżynier konstrukcji prowizorycznych (profesja wymagająca wiedzy i doświadczenia z zakresu inżynierii przemysłowej, ale także nowoczesnych technologii),
- inżynier ds. śmieci,
- instalator biofilmów,
- rewilder (zadaniem będzie łagodzenie albo nawet odwrócenie skutków potocznie zwanej „betonozy”, czyli zalesianie, obsadzanie zielenią wolnych przestrzeni oraz tych, które już nie spełniają swojej funkcji i wymagają nowego zaaranżowania),
- optymalizator ruchu dronów,
- mechanik samochodów autonomicznych,
- kierownik ds. projektowania inteligentnych domów,
- planista metaverse,
- kreator podróży w rzeczywistości rozszerzonej (będzie projektował i konstruował spersonalizowane historie, które staną się udziałem najbogatszych klientów),
- doradca ds. walut cyfrowych,
- menedżer zespołu człowiek-maszyna,
- pracownik łańcucha dostaw,
- audytor ds. stronniczości algorytmów.
O ile pierwsze zestawienie prezentuje zawody, które jesteśmy w stanie zidentyfikować w swoim otoczeniu, o tyle drugie zawiera określenia, których znaczenie nie jest powszechnie znane. Zaprezentowane na niej profesje można przyporządkować do kilku obszarów tematycznych:
- IT,
- medycyna,
- klimat,
- społeczeństwo i relacje społeczne.
Na podstawie artykułu Anny Wawrzonek.