Rynek pracy i zawody w przyszłości

XXI wiek to czas dynamicznych zmian cywilizacyjnych, gospodarczych i społecznych. Pojawiają się nowe zawody i znikają tradycyjne. Zmiany na rynku pracy generują liczne pytania: jak będzie wyglądała praca w przyszłości? Jak będzie się zmieniała forma zatrudnienia? Jakie zawody powstaną lub przetrwają? I wreszcie, jakie kompetencje zawodowe będą najbardziej potrzebne?

Jakie znaczenie ma pojęcie „zawód przyszłości”?

Zawód przyszłości to bardzo nośna kategoria pojęciowa, która często pojawia się w dyskusjach specjalistów do spraw rynku pracy. Jest także tematem rozmów rodziców młodzieży szkolnej, nauczycieli oraz szkolnych doradców zawodowych. Pomocne w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych przez uczniów mogą być aktualna wiedza i prognozy dotyczące przyszłości pracy. Cyfryzacja, automatyzacja, sztuczna inteligencja to współcześnie czynniki, które najbardziej dynamizują rynek pracy. Warto zaznaczyć, iż pojawiają się także inne ważne trendy, które znajdują swoje odzwierciedlenie w listach tzw. zawodów przyszłości.

Jakie zawody pojawią się na rynku pracy?

Publikowane są różne listy zawodów przyszłości. Jedna z nich to lista „Top 10 zawodów przyszłości w Polsce” według portalu InterviewMe:

1) specjalista z branży IT,
2) biotechnolog,
3) logistyk,
4) inżynier elektrotechnologii,
5) lekarz/pracownik usług medycznych,
6) trener/dietetyk,
7) specjalista ds. finansowych/doradca ds. finansów osobistych,
8) analityk big data/data scientist,
9) grafik komputerowy,
10) pracownik naukowy.

Zaproponowana lista wydaje się uzasadniona, ale też „oswojona”. Ciekawszą propozycją i zdecydowanie bardziej zagadkową jest lista zawodów Digital University. Z podanych propozycji zawodów można wnioskować, że zakłada się jeszcze bardziej dynamiczny postęp technologiczny. Według organizacji edukacyjnej Digital University w ciągu najbliższych ośmiu lat pojawią się na rynku pracy następujące stanowiska:

- twórca organów (będzie polegała na tworzeniu części ciała i organów z komórek macierzystych oraz z tych materiałów, które dopiero przyniesie przyszłość, między innymi za sprawą drukarek 3D),

- przepowiadacz trzęsień ziemi,

- inżynier konstrukcji prowizorycznych (profesja wymagająca wiedzy i doświadczenia z zakresu inżynierii przemysłowej, ale także nowoczesnych technologii),

- inżynier ds. śmieci,

- instalator biofilmów,

- rewilder (zadaniem będzie łagodzenie albo nawet odwrócenie skutków potocznie zwanej „betonozy”, czyli zalesianie, obsadzanie zielenią wolnych przestrzeni oraz tych, które już nie spełniają swojej funkcji i wymagają nowego zaaranżowania),

- optymalizator ruchu dronów,

- mechanik samochodów autonomicznych,

- kierownik ds. projektowania inteligentnych domów,

- planista metaverse,

- kreator podróży w rzeczywistości rozszerzonej (będzie projektował i konstruował spersonalizowane historie, które staną się udziałem najbogatszych klientów),

- doradca ds. walut cyfrowych,

- menedżer zespołu człowiek-maszyna,

- pracownik łańcucha dostaw,

- audytor ds. stronniczości algorytmów.

O ile pierwsze zestawienie prezentuje zawody, które jesteśmy w stanie zidentyfikować w swoim otoczeniu, o tyle drugie zawiera określenia, których znaczenie nie jest powszechnie znane. Zaprezentowane na niej profesje można przyporządkować do kilku obszarów tematycznych:

-  IT,

- medycyna,

- klimat,

- społeczeństwo i relacje społeczne.

Na podstawie artykułu Anny Wawrzonek.

NA GÓRĘ